Luisteren
Beoefenen is een vorm van diep-zelf-luisteren. Het is het naar binnen richten van je aandacht. Een onbevangen, onbevooroordeeld, niet wetend luisteren. Niet alleen naar geluid, maar ook naar sensaties, naar je adem, naar je denken en je voelen. Luisteren is een openstaan voor wat er tot je komt. Om te kunnen luisteren moet je zelf stil worden. Stil zitten, niets doen, geen afleiding, geen taken. Lege tijd, leeg vel papier. De open, witte, lege ruimte betreden. Dag na dag. Moment na moment. Luisteren is niets inbrengen, enkel ontvangen, opmerken, zonder er meteen een betekenis of een verhaal aan te koppelen. Het vraagt een soort bescheidenheid. Een niets-zijn-heid, om werkelijk open te zijn voor alles dat tot je komt. Schrijvend is dat niet anders. Je hebt een leeg vel papier, je luistert naar binnen, naar wat opkomt in dit moment, of naar de vraag die je als aanzet meekrijgt. Dan luister je naar je pen en je geeft die de vrije teugel. Zoals je paardrijden kan met hele losse teugels. Wat er ook gebeurt, je blijft op het paard, je schrijft door, je luistert. En je schrijft alles dat opkomt, zonder iets te sorteren in goed, fout, normaal, raar, zinnig, onzinnig. Je ontvangt vanuit je bescheidenheid. En je staat voor alles open.
Zet je pen op papier. Som een stuk of tien dingen op waar je nooit over schrijft, of waar je niet over wil schrijven. Kies er eentje. Schrijf erover. Laat alles tevoorschijn komen. Je mag verlegen zijn of woest schreeuwend, je mag braaf zijn of heel ondeugend. Je mag verlegen zijn of vrijpostig. Schrijf maar wat opkomt. 10 minuten. GO.
Lijden
Soms is er lijden. Soms zien we af tijdens de beoefening. Alles in ons roept, nee. We hebben geen zin, of we ervaren ongemak. Beoefenen is geen paradijs. Het is niet alleen maar geweldig en fijn. Soms zien we ook af. Misschien beoefen je een tijd en doet het je heel goed, en ineens “helpt” het niet meer. Je oude stress of pijn is terug. En je zit in je meditatie of met je schrijven een beetje af te zien. Of een gevoel van zinloosheid overspoelt je. Of je hebt pijn, of verdriet. Of je wil de handdoek in de ring gooien.
Open je dan maar voor het lijden. Weet dat op dit moment heel veel mensen lijden of ongemak ervaren, overal ter wereld. Je bent niet alleen. Het is de kunst gewoon te blijven. Sommige monniken zitten jaren in zo’n impasse. Een andere keer duurt het maar 10 seconden. Lijden hoort ook bij het leven, zoals de dag en de nacht bij het leven horen. Nu is het even donker, er komt weer licht. Midden in de nacht wordt het licht geboren, zegt Toon Hermans. En dat is zo. Geef je over aan het lijden, laat je maar achterover- en erin vallen. Zoals je door de stroming in de branding van de zee, je het beste even laat meesleuren. Bij de volgende golf word je vanzelf weer op het strand gelegd. Juist het verzet tegen het lijden, is wat het laat voortduren. Ik vind dit ook nog steeds een grote kunst. Lijden kan ons afschrikken, het is een soort spook waarvoor we het liefst wegrennen. Maar ren maar in zijn armen. Midden in het lijden is een gevoelige plek, die gevoeld wil worden. Zodra je dat doet, wordt het licht opnieuw geboren. Blijk je in de armen te zijn, van een diepere ontspanning, een vrede met het leven, die je altijd zocht.
Zet je pen op papier. Schrijf over lijden. Hoeveel manieren zijn er om te lijden? Maak een lange lijst. Waar heb jij door geleden. Wat doe je als je lijdt? Kies iets uit dat je doet lijden en duik er helemaal is. Leg alles in inkt op je papier. 10 minuten. GO.
Wonder
Soms in een meditatie, kun je ineens het wonder van het leven en het levend zijn, ervaren. Dat is niet iets dat je kunt oproepen of afdwingen. Soms overkomt het je eenvoudig. Wanneer je onbevangen tot jezelf komt, helemaal aankomt in dit moment, oordelen loslaat, alle hoop laat varen en even nergens naar streeft, kun je soms ineens vol verwondering raken. Er ontstaat een gevoel van verbinding met alles dat is. Je ervaart je eigen kleinheid in het onbevattelijk grote wonder dat het leven is. Een moment van verwondering, bewondering, genade, vrede ontstaat.
Een Duitse theoloog Rudolf Otto, beschrijft het als datgene waarvoor men huivert en waardoor men tegelijkertijd is gefascineerd. Hij noemt het een ervaring van numinositeit. Numen betekent "spirituele kracht" of "voelbare heilige aanwezigheid". Je ervaart het wonder, en alles is goed. Er is niets extra’s nodig. Een gevoel van vervulling, van in vrede zijn met wat is. In beoefening streven we daar niet naar, maar het kan soms wel ontstaan. En soms ontstaat het juist op een moment buiten de beoefening. Door het beoefenen heb je de obstakels uit de weg geruimd, en op een volkomen onbevangen moment, val je ineens in de ervaring van het wonder. De grootste schat kunnen we niet zoeken, hij kan ons enkel vinden.
In het boek “de ontembare vrouw” schrijft Clarissa Pinkola Estés:
Men zegt dat alles wat jij zoekt ook jou zoekt, en dat het je zal vinden als je maar stilligt of stilzit. Het heeft lang op je gewacht. Als het er eenmaal is, loop dat niet weg. Blijf rustig waar je bent. Kijk wat er zal gebeuren.
Dat is wat we beoefenen. Obstakels loslaten en heel stil zitten. En als er verwondering is of bewondering, kunnen we het koesteren door het op te schrijven…
Zet je pen op papier, schrijf over bewondering of verwondering. Schrijf over een moment dat er niets extra’s nodig was. Wanneer was alles goed? Beschrijf een heel mooie herinnering. Koester de ervaring met je pen. 10 minuten. GO.
